Ата –аналарға арналған тренинг Артикуляциялық жаттығуларды үй жағдайында жасату.

Артикуляциялық жаттығуларды үй жағдайында жасату.

Мақсаты:

Ата-аналарды артикуляция жаттығулармен

таныстырып,оны үй жағдайында жасау

жолдарын көрсету.

Керекті құрал-жабдықтар

:Қанша ата-ана қаттыса,сонша айна дайындау.

Жаттығудың барысы.

1. Амандасу

2. Ойын « Таныстыру »

Тренинг қатысушылары допты бір-біріне беріп өзінің аты-жөнін және баланың атын атайды:

Сәлеметсіздерме!

Менің

атым Гүльбарам К. – Мен логопед.

1. Бүгінгі тренинг тақырыбы «Артикуляциялық жатығуларды үй жағдайында қалай жасау керек?»
2. Дыбыстарды дұрыс айту үшін ауыз қуыс мүшелері дұрыс дамыған болу керек. Оған тіл, ерін,жақ ,таңдай жатады. Бұл мүшелердің барлығы балалар да сөйлеу барысында біртіндеп дамиды . Барлық сөйлеу мүшелері бұлшық еттерден тұрады .Сондықтан әсіресе тіл мен ерін бұлшық еттері жақсы дамыған болу қажет. Ауыз қуыс мүшелердің жақсы дамуы үшін ,біз балаларға артикулляциялық жаттығуларды қолданамыз. Артикуляциялық жаттығулар балалардың дұрыс сөйлеуге,тілдерін жаттықтыруға, дыбыстарды дұрыс айтуға,анық сөйлеуге көмегін тигізеді. Сондықтан жаттығуларды балалармен бала-бақшадағана емес ,үйде де жасатқан дұрыс.Балаларға күнде жаттығуларды 3-5 минуттан, 3-4 реттен , күніне 2-3 жаттығудан жасау керек.Жаттығуларды жасағанда бірінші күн ерінге ,екінші күн тілге алмастырып отырған қолайлы болады.

Артикуляциялық жаттығуларды орындықта отырып жасату тиімді.Отырғанда баланың дене мүшелері бос, арқасын түзу ұстап,қол- аяқтары бұлшық еттерін бос ұстау керек. Бала жаттығу жасағанда үлкендердің бет-әлпетін жақсы көріп отыру қажет,сондықтан біз оған қабырғаға ілінген айнаны немесе қолға ұстайтын (9х12 см) айнаны

қолданамыз. Қол айнаны қолданған жағдайда үлкен адам бет әлпетімен балаға қарама-қарсы қарап отыру керек.Сонда айнадан өз бетәлпетін жақсы көріп, бала жаттығуларды дұрыс орындай алад.

1. Үлкендер артикуляциялық жаттығуларды балаларға ойын арқылы көрсетеді;
2. Көрсетіп оны жасайды ;
3. Жаттығуды балаға қайталатады, үлкендер баланың жаттығуларды дұрыс жасауын кадағалап отырады.

Артикуляциялық жатығуды жасағанда ең алдымен ауыз қуысының мүшелері қозғалысының шиеленісі қадағаланады. Біртіндеп ол шиеленіс жоғалады да,бала жаттығуларды емін-еркін жасай алады.

Балаларға жаттығуларды ертегі түрінде айтуға болады. Ертегімен бірінші таныстырып,содан кейін жаттығу арқылы балалаға көрсету.

Мысалы:

Көңілді

тіл туралы ертегі

• Ертеде бір көңілді тіл болыпты. Оның үйі болды, ол – ауыз. Көңілді тіл үйден шығып кетпес үшін, оның үйі үнемі жабық болатын. Тілдің үйінде екі есік бар.
• Бірінші есік ол- ерін. Кәне оны ашайық ( «Жымию» жаттығуы )
• Екінші есік ол- тістер. Оны да ашайық ( «Дуал» жаттығуы)
• Біздің тіліміз не істейді? Ол ұйықтайды. Оның жұмсақ жастығы бар, сенің еріншең («Күрек» жаттығуы)
• Тіл оянды, далаға шықты ( «Күрек» жаттығуы)
• Оңға қарады, солға қарады ( «Сағат» жаттығуы)

1. Қорытындылай келе , осылайша бұл жаттығулар артикуляциялық аппаратының бұлшықеттерінің дамуына көмектеседі. Яғни, бала айта алмайтын дыбыстарды айтуына дайындық десе болады.